Bez zmian systemowych – w wycenie usług, zasadach waloryzacji i procedurach administracyjnych – rynek nie udźwignie nadchodzących wyzwań.

Jako Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów zabraliśmy głos podczas konferencji prasowej w siedzibie PAP. Wraz z kluczowymi organizacjami branżowymi dyskutowaliśmy o kondycji budownictwa i kierunkach jego rozwoju.

Jak podkreśliła Anna Oleksiewicz, Prezes ZOPI, zmiany w sektorze projektowo-nadzorowym nie są wyłącznie postulatem dla samej branży – to warunek, aby inwestycje publiczne były solidne, nowoczesne i naprawdę służyły społeczeństwu.

Co podnosimy jako najważniejsze wyzwania?

  • Wycena usług intelektualnych

Od lat powtarzamy – projektowanie i nadzór nie mogą być sprowadzane wyłącznie do ceny. To usługi oparte na wiedzy, doświadczeniu i odpowiedzialności. Przepisy dopuszczają stosowanie kryteriów jakościowych, lecz zamawiający konstruują je tak, że w praktyce rynek i tak konkuruje ceną. To droga donikąd.

  • Waloryzacja kontraktów

Upominamy się zarówno o „stare” umowy, zawarte jeszcze przed wojną w Ukrainie, jak i o mechanizmy na przyszłość. Kontrakty sprzed 5–7 lat wciąż są realizowane po nieadekwatnych stawkach. Średni wzrost wynagrodzeń wyniósł 35%, a indeksacja zaledwie 5%. Nasz postulat to dodatkowe 20% – koszt dla budżetu minimalny (ok. 100 mln zł), dla firm fundamentalny. Równocześnie domagamy się uczciwego podziału ryzyk w nowych kontraktach.

  • Procedury administracyjne

Nadmierne wymagania formalne, rozbieżne interpretacje przepisów i przewlekłość postępowań sprawiają, że inwestycje tracą tempo. Braki kadrowe w urzędach prowadzą do wielomiesięcznych opóźnień i konieczności powtarzania procedur. Nie chodzi o zmianę przepisów na papierze – potrzebna jest realna zmiana praktyki urzędniczej.

Zwróciliśmy również uwagę na szersze wyzwania:

• Budowanie prestiż zawodu – brak zrozumienia dla roli projektanta i inżyniera;

• Brak perspektyw na rozwój – inwestycje w technologie, zespół;

• Brak perspektyw na ekspansję zagraniczną;

• Budowanie zaufania i partnerskich relacji z inwestorem.

Jeśli chcemy budować nowoczesną infrastrukturę, musimy zmienić sposób myślenia o usługach intelektualnych. Przed nami strategiczne projekty, a aby branża mogła z pełną odpowiedzialnością przystąpić do ich realizacji – nasze postulaty muszą zostać uwzględnione.

Dziękujemy wszystkim organizacjom oraz przedstawicielom zamawiających za rzeczową rozmowę, różnorodne spojrzenia i konstruktywną wymianę opinii na temat wyzwań branży.